Osteoarthritis(OA) Part III

Hi Again ... OA ေရာဂါ အတြက္ ေနာက္ဆုံး Post မွာေတာ့ ေရာဂါ သက္သာ ေအာင္ ေနထုိင္ပုံ ၊ ေသာက္                  သုံးႏိုင္တဲ႕ ေဆး၀ါးမၽားႏွင္ ့ ခြဲစိတ္မႈ မၽားကို ေရးသြားပါမယ္။

       ပထမ ဆုံး အေနနဲ႕ OA လုိ႕ နာမည္ တပ္ႏုိင္ မယ္႕ ဓာတ္မွန္ ကို တစ္ခၽက္ၾကည့္ရေအာင္--

         ဒီ ဓာတ္မွန္ ေလးမွာ ႏိႈင္းယွႈဥ္ ျပထားပါတယ္။

ဘယ္ဘက္ေထာင့္ဆုံး လူရဲ႕ ဓာတ္မွန္ ကို ၾကည့္ပါ။ အရိုးႏွစ္ခု ၾကားမွာ ေနရာေလး လြတ္ေန ပါတယ္။ အဲဒီ လြတ္ေနတဲ႕ ေနရာ ေလးက အရိုးႏွ(Cartilage) ရွိေနတာပါ။ Cartilage က ဓာတ္မွန္ မွာ မျမင္ရပါဘူး။

         အလယ္က လူကေတာ့ OA ၀င္စ ျပဳေနပါပီ။ သူ႕ရဲ႕ Cartilage ေတြပ ်က္စီး စ ျပဳလာပါပီ။ အဲဒါ
ေၾကာင့္ သူ႕ဓာတ္မွန္ မွာ အရိုးႏွစ္ ခု ၾကားက ေနရာေလး(Cartilage ရွိရမယ္႕ ေနရာေလး) က ေပ ်ာက္စ   ျပဳလာပါပီ။
         ညာဘက္ေထာင့္ဆုံး လူ ဓာတ္မွန္မွာေတာ့ အရိုး ႏွစ္ခု က လုံး၀ ထိသြားပါပီ။ ဆိုလို တာ က အရိုးႏွ ေလးေတြ လုံး၀ နီးပါး ပ ်က္စီး ကုန္ပီ။
       
        ဒီေလာက္ ဆို ေရာဂါ အေၾကာင္း ေတာ္ေတာ္ နားလည္ ေလာက္ပီ ဟုတ္။ ဒါဆို ဒီေရာဂါ ျဖစ္လာ ရင္ ဘာေတြ လုပ္ရင္ သက္သာ မလည္း ၊ ဘာကုနည္း ေတြ ရွိလည္း ဆိုတာေလး ေတြ ဆက္ ေျပာသြားေပး ပါမယ္။
Osteoarthritis ဆိုတဲ႕ ေရာဂါ က လုံး၀ အရွင္း ကုလို႕ ေပၽာက္မယ္႕ ေရာဂါ မၽိဳး မဟုတ္ပါဘူး ၊ ထို႕အတြက္ နာကၽင္မႈ အနည္းဆုံး နဲ႕ ပုံမွန္ လူတစ္ေယာက္ လို အေကာင္းဆုံး ေနထိုင္ႏိုင္ ဖို႕ ႀကိဳးစားသြား ႏိုင္ပါတယ္။

1. ေဆး မကူ ပဲ ေနထိုင္မႈ ပုံစံ ေျပာင္းလဲျခင္း၊
2. ေဆး ၀ါး အကူအညီ ယူျခင္း၊
3. ခဲြစိတ္ ကုသ မႈ ခံယူျခင္း မ ်ား ျဖင့္  သက္သာ ေပ ်ာက္ကင္း ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ ပါတယ္။

1. ေဆး မကူ ပဲ ေနထိုင္မႈ ပုံစံ ေျပာင္းလဲျခင္း၊

                       - Weight ကို တတ္ႏိုင္ သေလာက္ ခ်ဖို႕ ႀကိဳးစားပါ။ Weight နဲလာေလ ကုိယ္႕ Weight                          ကို ထမ္းထားရ တဲ႕ အဆစ္ ေတြ က သက္သာ ေလပဲ။
                       - အဆစ္ က သိပ္ အလုပ္ မလုပ္ ႏုိင္ေတာ႔ သူ႕ေဘမွာ ရွိတဲ႕ ၾကြက္သား ေတြ သန္မာ                            လာေအာင္ အားကစား ျပဳ လုပ္ျခင္း။ ျပန္လည္ သန္စြမ္းေရး အထူးကု မ ်ားႏွင့္                                  (Physical and Rehab Medicine) ျပပီး အႀကံဥာဏ္ မ ်ားယူသင့္ပါတယ္။
                         (အေသးစိတ္ ဖတ္လို လၽွွင္)
                       - Research တစ္ခု မွာ ေထာပတ္သီး ႏွင့္ ပဲပိစပ္ ဆီ ကို ေရာပီး သာက္ျခင္း ျဖင့္လည္း
                          အထိုက္ အေလ ်ာက္ သက္သာ ေစပါတယ္ လုိ႕ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

                       - အဆစ္ ေတြ ရဲ႕ လႈပ္ရွား မႈကို သက္သာေအာင္ ကူညီေပးျခင္း၊
                          *လမး္ေလွ်ာက္ ရင္ ေထာက္တုတ္ အကူအညီ ယူျခင္း၊
                          *ဘိုထိုင္ အိမ္သာ အသုံးျပဳျခင္း၊
                          *အထိုင္ အထ လုပ္ခ ်ိန္ လက္ကိုင္ တစ္ခုခု အကူအညီ ယူထျခင္း၊
                          စသည္ျဖင္႔ သက္သာ ေအာင္ ေလ႕က ်င့္ လုပ္ေဆာင္ သြားလို႕ ရပါတယ္။

     2. ေဆး ၀ါး အကူအညီ ယူျခင္း၊

• အကိုက္ အခဲ ေပ ်ာက္ေဆး မ ်ားေသာက္ျခင္း  (Paracetamol , Ibuprofen) တို႕ ကို ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။(အကိုက္အခဲ ေပ ်ာက္ေဆး ေသာက္လၽင္ ဗိုက္ထဲအစာ ရွိမွ ေသာက္ပါ)
• အစာအိမ္ ေရာဂါ ရွိသူမၽား အဖို႕  အပူဓာတ္ ပါတဲ႕ အကိုက္အခဲေပၽာက္         လိမ္းေဆး (ဘီဂၽက္ဆစ္) ဆို ေဆးမၽိဳး လိမ္းေပးပါ။
• Glucosamine နဲ႕ Chondroitin ဓာတ္ေတြ ပါ၀င္ တဲ႕ ေဆး တစ္ခုခု လည္း ပုံမွန္ မွီ၀ဲ သြားသင့္ပါတယ္။ သဘာ၀ အားျဖင့္ ဂုံးေကာင္ေလး ေတြက ရတဲ႕ ဒီဓာတ္က အရိုးအဆစ္ေတြ အတြက္ အားေဆးေကာင္း တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

             3.

• ေရာဂါ ျဖစ္ေနတဲ႕ အဆစ္ထဲကို Cortisone ထိုးလုိ႕ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ႕ ဒီလို ကုတာဟာ ခဏတာပဲ ေကာင္းပါတယ္။ ၾကာလာရင္ အဆစ္ ပၽက္စီး မႈက ပိုဆိုး လာႏိုင္ပါတယ္။
• Hyaluronic Acid ထို႕လို႕ လည္းရပါေသးတယ္။ သူကေတာ့ အရိုးႏွစ္ခု ၾကား မွာ ကူရွင္ သေဘာမၽိဳး လုပ္ေဆာင္ ေပးပီး အရိုး  ႏွစ္ခု ပြတ္တုိက္ မႈကို    အထိုက္အေလၽာက္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
• Operation ေတြ အေနနဲ႕ 
• Osteotomy - သင့္ရဲ ႕ အဆစ္ကို Weight သက္ေရာက္ မႈ နဲသြားေအာင္                        လုပ္ေပးတဲ႕ Operation ပါ။
• Arthroplasty - ဒါကေတာ့ အခု ေခတ္စား လာတဲ႕ Operation ပါ။ ပၽက္စီး                       သြားတဲ႕ သင့္ရဲ႕ အရိုးႏွ ေလးေတြ ေနရာ မွာ Metal သုိ႕                         Plastic တစ္ခုခု ထည္႕သြင္းပီး အစားထိုး လုိက္တဲ႕                               သေဘာပါ။ (အေသးစိတ္ ဖတ္ရန္)

        Osteoarthritis ေၾကာင္းနဲ႕ ပတ္သက္ လုိ႕ အၾကမ္းဖၽင္း နားလည္ သြားပီလုိ႕ ထင္ပါတယ္။

ဆက္လက္ပီး သိလို႕ တဲ႕ အခၽက္မၽား ရွိရင္ Comment ကေန သုိ႕မဟုတ္ Email က တစ္ဆင့္ ဆက္သြယ္  ေမးျမန္း ႏိုင္ပါတယ္။

Thanks !

Dr.7592

          

                         
 
     

Osteoarthritis (OA)

ဒီ ေရာဂါ ကေတာ့ စာဖတ္သူ တို႕ ရင္းႏွီးမွာပါ။ အျဖစ္လည္း မ ်ားပါတယ္။ အမ ်ိ ဳး ထဲမွာ အသိမိတ္ေဆြ ထဲမွာ အသက္     ႀကီးသူေတြ မွာ ဒူးကိုက္လို႕ ဒူးနာလို႕ ေလွကား အတက္အဆင္း ခက္ခဲတာမ ်ိ ဳး ၊ ထုိင္ရထရ ခက္ခဲတာမ ် ိ ဳး   ျဖစ္တာေတြ ဟာ ဒီေရာဂါေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။  ေအာက္က ပုံေလးကို ၾကည့္ပါ။ ပုံမွန္ လူတစ္ေယာက္ ရဲ႕ ဒူးေခါင္းနဲ႕ ေရာဂါ ျဖစ္ေနသူ ရဲ႕ ဒူးေခါင္းကို ႏိႈင္းယွဥ္ ျပထားတာပါ။

ဘယ္ဘက္ပုံ – ပုံမွန္ လူတစ္ေယာက္ ရဲ႕ ဒူးေခါင္း ဟာ အေပၚက ေပါင္ရိုး ေရာ ေအာက္က ေျခသလုံးရိုး ႏွစ္ခု လုံးရဲ႕ထိပ္မွာ အရိုးႏွ ေလးေတြ နဲ႕ ကာကြယ္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေလးရွိ ေနလို႕ ဒူးေကြး ဒူးဆန္႕ လုပ္တဲ႕ ေနရာမ ် ိဳ း မွာ အရိုး ႏွစ္ခု မပြန္းတိုက္ ေအာင္ ကူရွင္ သေဘာမ ်ိ ဳ း ကာကြယ္ေပး ထားတာပါ။  ဒါေပမဲ႕ ေအာက္ေဖာ္ျပ ပါအခ်က္ ေတြ ေၾကာင့္ အဲဒီ အရိုးႏွ ေလးေတြ ဟာ ပ်က္စီး သြားတတ္ပါတယ္။

         ဒါေပမဲ႕ ေအာက္ေဖာ္ျပ ပါအခ ်က္ ေတြ ေၾကာင့္ အဲဒီ အရိုးႏွ ေလးေတြ ဟာ ပ ်က္စီး သြားတတ္ပါတယ္။

• အသက္အရြယ္ – အသက္ႀကီးလာ ေလေလ ဒီေရာဂါ ျဖစ္ဖို႕ Chance က တက္လာေလေလ ပါပဲ။
• အ၀လြန္ျခင္း     – ဒီေရာဂါ ျဖစ္ေစတဲ႕ အေၾကာင္းတစ္ခ်က္ ပါ ။
  • ရိုးရိုးေလး ပါ ။ ပိန္တဲ႕ လူထက္ စာရင္ ၀တဲ႕ လူက Weight ပိုမ်ားတယ္ ။ Weight ပိုမ်ား ေတာ့ Weight ကို ထမ္းထား ရတဲ႕ အရိုးအဆစ္ေတြ(ေျခခ ်င္း၀တ္ ၊ ဒူးေခါင္း ၊ တင္ပါးဆုံ) က ပိုပီး Pressure တက္ေရာက္ တယ္။ ၾကာလာေတာ့ အရိုးအဆစ္ ေတြ မွာ ဒဏ္ျဖစ္လာတဲ႕ သေဘာပါပဲ။
  • ေနာက္ပီး Fat Tissue (အဆီ) ေတြက ထုတ္တဲ႕ Protein ဓာတ္တစ္မ်ိဳး ဟာလည္း အရိုးအဆစ္ ေတြ ကို ပ်က္စီး ေစ ဖုိ႕ ျဖစ္ေစ ပါတယ္။
• ဒဏ္ျဖစ္ျခင္း     – အားကစား လုပ္ရင္း ျဖစ္ျဖစ္ ၊ ျပဳတ္က ်တာ တုိ႕ Accident တစ္ခုခု ျဖစ္တာ တုိ႕ ေၾကာင့္     လည္း အဲဒီ အရိုးႏွ ေလးေတြ က ပ ်က္စီး သြားတတ္ပါတယ္။
• ေမြးရာပါ           – တစ္ခ ်ိ ဳ ႕ က ေတာ့ ကံ မေကာင္း စြာပဲ ေမြးရာပါ အရိုး အဆစ္ ေရာဂါ တစ္ခု ခု ပါလာတာ မ်ိဳး     ေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
• မ ်ိ ဳ းရိုး                  – အေရးႀကီး ပါတယ္ ၊ မ ်ိ ဳ းရိုး လုိက္ပါတယ္ မိဘ မွာ ျဖစ္တယ္ ဆို ရင္ မိမိ မွာလည္း ျဖစ္တတ္ တာ မို႕ ႀကိဳတင္ သတိထား ကာကြယ္မႈ ေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္။
• ေနာက္ ၿပီး ထူးဆန္း တဲ႕ တစ္ခ်က္ က ေတာ့ ဒီေရာဂါ က အမ်ိဳးသမီး ေတြ မွာ ပို အျဖစ္မ်ားပါတယ္ ။

Osteo-arthr-itis ေအာ့စ္တီယို အာတရိုင္း တိစ္။

 Osteoarthritis ဒူး တစ္ခု ထဲ မဟုတ္ ပါဘူး ။ အရိုး အဆစ္ အားလုံး မွာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္ (ေျခက ် င္း၀တ္ ၊ တင္ပါးဆုံ ၊

လက္ေကာက္၀တ္၊ တံေတာင္ဆစ္ ၊ လက္ေခ်ာင္းေလး  ေတြ က အစ ေနာက္ဆုံး ခါးရိုးႀကီး မွာပါ

 ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပ မဲ႕ အျဖစ္အမ်ား ဆုံး ကေတာ့ ဒူးေခါင္း ပါ။ အေပၚ မွာ ရွင္းျပ ခဲ႕တဲ႕ အတိုင္း လူ႕ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ကို ထမ္းထား ရတဲ႕ အရိုးအဆစ္ ေတြက ပို အျဖစ္မ်ား ပါတယ္။

 

ေနာက္ Post မွာ ဒီေရာဂါ ျဖစ္ရင္ ျပတတ္တဲ႕ Sign ေတြ ၊ ေရာဂါ အဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ နဲ႕  ကုသလို႕ရ မယ္႕ နည္းလမ္းေလး ေတြကို ေရးသြားေပးပါမယ္။

ဒီ Post ေလးက သင့္ အတြက္ အက်ိဳး တစ္ခုခု ရွိခဲ႕ တယ္ဆို ရင္ ေအာက္ပါ Link ေလးေတြ ကေန Share သြားေပးပါ။

ဆက္လက္ ဖတ္ရႈရန္ ဒီေနရာကို ႏွိပ္ပါ။

Osteoarthritis Part II

Thanks !

Dr.7592

Osteoarthritis (OA) Part II

Hi .. အေရွ႕ Post မွာေတာ့ Osteoarthritis ေရာဂါ ျဖစ္ရ ျခင္း အေၾကာင္းေတြ ၊ ျဖစ္တတ္ တဲ႕ ေနရာ ေလးေတြ ေဖာ္ျပၿပီး ပါၿပီ။ 

အခု Post မွာ ဒီေရာဂါ ျဖစ္ရင္ ဘာေတြ ခံစားရ မလည္း ၊ ဘာေတြ လုပ္ရင္ သက္သာ ႏုိုင္မလည္း နဲ႕ ဘာကုထုံး ကုနည္း ေတြ နဲ႕ သက္သာ ေအာင္ ကု လုိ႕ ရမလည္း ဆိုတာ        ေလးေတြ   ရွင္းျပ သြားပါမယ္။

ခံစား ရမယ္႕ ေ၀ဒနာ ေတြက –

• Pain     – အဓိက အခ ် က္ ေပါ့ေနာ္ ။ လမ္းေလ ွ်ာက္ ခ ်ိန္ ၊ လႈပ္ရွား သြားလာ ခ ်ိန္ေတြ မွာ ေရာဂါ ျဖစ္ေန တဲ႕ အဆစ္က နာက ်င္ကိုက္ ခဲ လာတာ(ဒူးကိုက္ ၊ ခါးကိုက္)
• Tenderness – သြားထိ လိုက္ ရင္ ကိုက္တတ္ လာတာေတြ ၊
• Stiffness       – မ ်ားေသာ အားျဖင့္ နံနက္ အိပ္ရာ က ထခါစ မွာ ကိုယ္လက္ အဆစ္ ေတြ ေတာင့္တင္း ေနတာေတြ ၊
• Loss of Flexibility – ပုံ မွန္ လို လႈပ္ရွား မႈ မလုပ္ႏုိုင္ျခင္း ၊ ဒူးအၿပည့္ မဆန္႕ႏိုင္တာမ ်ိဳ း ၊ လမ္းေလ ်ွာက္ ရင္ ေတာင့္ေတာင့္ ႀကီး ျဖစ္ေနတာမ ်ိဳ းေတြ ၊
• Grating Sensation (Crepitus)– အဆစ္ ေနရာ က ေန လႈပ္ရွား မႈ ျပဳလုပ္လိုက္ ခ ်ိန္မွာ  အသံ ေတြ ၾကားေနရ တာမ ်ိဳး ၊
• Bone Spurs      – ဒီအခ ်က္က ေတာ့ ေရာဂါ အဆင့္ ျမင့္လာတဲ႕ အခ ်ိန္မ ်ိဳ း မွာ မွ ျဖစ္တတ္ပါတယ္ ။           ေအာက္မွာ ဆက္ရွင္း ျပသြား ပါမယ္။

ဆက္ၿပီး ေတာ့ ေရာဂါ အဆင့္ သတ္မွတ္ ခ ်က္ေတြ ကို ဆက္ေရးသြားပါမယ္။

ေရာဂါ အဆင့္ (၁) ကေတာ့ အေပၚပုံ မွာ ျပထားတဲ႕ အတိုင္း အရိုးႏွေလး(Cartilage)ေလးေတြ က စတင္ပ ်က္စီး လာပါပီ။ ဒီအခ ်ိန္ မွာ ကိုက္ခဲတာမ ်ိဳ း ၊ သြားလာရ  ထိုင္ရထရ နဲနဲ ခက္ခဲ လာပါမယ္။ ဒါေပမဲ႕

သင္သတိ ထားဦး မွာ မဟုတ္ေသးပါဘူး ၊ အေညာင္းမိတာေန မွာပါ ၊ ဒဏ္ျဖစ္တာ ျဖစ္   မယ္လို ႕ မွတ္ယူ ပီးထိေရာက္ တဲ႕ ကုသမႈ ခံယူဦး မွာ မဟုတ္ပါဘူး။                                ဒါ ဆို ခုခ်က္ခ်င္း အရိုးအထူးကု နဲ႕သြားျပရေတာ့ မွာလား ???

အဲလို လည္း မဟုတ္ ပါဘူး ။ နီးစပ္ ရာ အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးခန္း(GP) မွာ သြားျပပါ။ ဆရာ၀န္ ကို ျဖစ္ေန တာ    ေတြ ေသခ ်ာ ရွင္းျပ ေျပာျပပါ ၊ လိုအပ္ရင္ X-Ray ဓာတ္မွန္ ရိုက္လုိက္ပါ ၊ အေျဖေပၚပါ လိမ္႕ မယ္။ အဲခါမွ ဆရာက လိုအပ္လ ွ်င္ အရိုးအေၾကာအထူးကု ဆီ လႊဲေပးပါလိမ့္မယ္။

ေရာဂါ အဆင္႔(၂) ဆိုရင္ အရိုးႏွေလးေတြ ရဲ႕ အေပၚယံ အလႊာက ေၾကြက ်စျပဳ ပါပီ။ အဲဒီ ေၾကြက ်လာတဲ႕ အစအန      ေလးေတြဟာ သင့္ ဒူးဆစ္ ထဲမွာ စုပုံလာပါမယ္။ ဒီလုိမ ်ိဳ း ျဖစ္ျခင္း ကို Bone Spur လုိ႕ ေခၚတာပါ။

ေရာဂါ အဆင့္(၃) ဒီအဆင့္မွာ ေတာ့ Cartilage ေတြက ေတာ္ေတာ္ ကို ပ ်က္စီး ေနပါပီ ။ နဲနဲ ေလး လႈပ္ရွား လုိက္တာနဲ႕ နာက ်င္မႈ ေတြ ခံစားရပါပီ။

ေရာဂါ အဆင့္(၄) Cartilage ေခၚ အရိုးႏွေလးေတြ လုံး၀ ပ ်က္စီးသြားပါပီ ၊ အဆစ္ ရဲ႕ အေပၚ အရုိး နဲ႕ ေအာက္အရိုး ႏွစ္ခု က လႈပ္ရွားလုိက္ တိုင္း တိုက္ရိုက္ ပြတ္တိုက္ပီး နာက ်င္ခံစား ရမႈ က ျပင္းထန္လာပါပီ။ အဲလို ပြတ္တိုက္ မႈ မ ်ားလာတဲ႕ အခ ်ိန္မွာ အရိုးေတြက ပါ ဒဏ္ေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။ …… ဒီ အဆင့္ မွာ ေတာ့ ေရာဂါ က ေတာ္ေတာ္ ျပင္းထန္ေန ပါပီ။ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ ေတြကို လုိက္နာ ပီး ကုသ မႈေတြကို ထိေရာက္စြာ လုိက္နာရ မွာျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ Post တစ္ခု မွာ ဆက္လက္ ေဖာ္ျပသြားပါ မယ္။

Thanks

Dr.7592